Mika Kraft (19) bedacht ‘Humans of Heumensoord’ en maakte een groot deel van de foto’s op deze pagina. Ook voor het boek gaat hij weer foto’s maken en aan de slag als beeldredacteur.
Mika kwam voor het eerst in aanraking met vluchtelingen toen hij in 2014 met zijn school een reis naar Zuidoost-Turkije maakte. ‘Ik zat daar zeventig kilometer van de Syrische grens en heb veel foto’s gemaakt,’ vertelt hij. ‘Terug in Nederland nam ik me voor terug te gaan om vrijwilligerswerk te doen. Dat lukte niet, want het werd daar steeds gevaarlijker, omdat het in Syrië steeds meer escaleerde. Toen kwamen er 3000 vluchtelingen naar Nijmegen. Daardoor bedacht ik: ik kan ook hier iets doen.’ Geïnspireerd op de Facebookpagina ‘Humans of New York’ kwam Mika op het idee om de vluchtelingen in het kamp een gezicht te geven. Een schot in de roos, want in contact komen met Nederlanders was voor de vluchtelingen nogal lastig. ‘De fysieke afstand tussen het kamp en de stad was best groot. Het was niet vanzelfsprekend dat je als Nederlander naar het kamp ging of als vluchteling naar de stad. Mensen wilden wel met elkaar in contact komen, maar zij wisten niet hoe.’ Van alle vluchtelingen die Mika heeft gesproken, zijn de gesprekken met Feridoen (59) hem het meest bij gebleven. Ik ontmoette hem in het kader van een ander project op het kamp. Hij sprak geen Nederlands of Engels, alleen Arabisch en Koerdisch. Hij zag dat ik met een camera bezig was en wenkte me. Ik heb toen een foto van hem gemaakt. Daarna hebben we met handen, voeten en gebarentaal contact weten te houden. Ik had lange tijd geen idee wat er in hem omging. We stonden op een heleboel manieren ver van elkaar af: cultuur, achtergrond, taal – alles was anders. Toen ik met een tolk eindelijk zijn verhaal kon horen en opschrijven, was dat een heel bijzonder moment.’ Voor het boek gaat Mika Feridoen weer opzoeken. ‘Het grootste doel dat ik heb met het boek is de herinnering van die periode in leven houden. De verhalen en foto’s staan nu op Facebook en daar blijven ze staan, maar Facebook focust zich alleen op het heden. Ik hoop dat we met het boek iets kunnen creeëren wat we later weer kunnen terughalen. Mocht er in de toekomst ooit weer een vluchtelingencrisis komen en Heumensoord weer opgebouwd worden, dan hoop ik dat ze de ervaringen van de mensen die daar toen hebben geleefd kunnen meenemen.’ |
Floor Lieskamp (19) studeert journalistiek in Tilburg en is vanaf het begin betrokken geweest bij deze Facebookpagina. Voor het boek Humans of Heumensoord vervult zij de rol van redactieassistente.Toen Mika Humans of Heumensoord oprichtte, begon Floor net met haar opleiding journalistiek. Ze was op zoek naar een manier om ook buiten haar studie met journalistiek aan de slag te gaan toen ze op dit project stuitte. ‘Toen ik het voorbij zag komen op facebook heb ik Mika gelijk een bericht gestuurd of ik kon meedoen,’ vertelt Floor.
In eerste instantie was het project niet zo groot. ‘Ik dacht: dat doe ik eventjes. Ik schrijf wat interviews, leuk. Later bleek het toch groter te worden dan ‘er even bij doen’ en raakte ik volledig aangesloten bij het project. Ik had niet verwacht dat het zo groot zou worden. Toch ben ik blij dat de verhalen die wij hebben gedeeld een groot bereik hebben gekregen, omdat het stuk voor stuk unieke verhalen zijn. Ze breken het standaard beeld wat mensen hebben van een vluchteling. Ik vind dat erg belangrijk, want er is al te veel negativiteit over vluchtelingen in het nieuws.’ Ondanks dat alle individuele verhalen indrukwekkend zijn, is er voor Floor niet een verhaal dat haar het meeste is bijgebleven. ‘Het meest bijzondere is dat ik al die mensen heb mogen ontmoeten, een band met ze heb kunnen opbouwen en een stukje van hun integratie heb mogen meemaken. Soms was ik bang dat ik te veel op zoek was naar de emotionele verhalen en dat mensen alleen voor de zielige verhalen naar onze pagina zouden komen. Dat wilde ik niet, ik wilde de mensen die ik interviewde laten vertellen wat ze zelf kwijt wilde. Of dat nou een vluchtverhaal is, of een verhaal over wat je van Nederland vindt.’ En nu komt er dus een boek, waarin twaalf van de vluchtelingen die op de Facebookpagina staan opnieuw worden geportretteerd. ‘De verhalen zijn er al, we moeten ze alleen nog in het boek stoppen. Heumensoord is een stukje Nijmegen dat de geschiedenisboeken in zal gaan, en dit boek is een mooie toevoeging daarop. Eigenlijk hoop ik dat er na het boek geen vervolg meer komt, dat er nooit meer zoveel mensen in zo’n klein kamp worden gestopt en het in de toekomst beter geregeld kan worden.’ |
Marleen van Klingeren (36) heeft het initiatief genomen om van de verhalen op deze Facebookpagina een boek te gaan maken en legde daarvoor contact met Literair Productiehuis Wintertuin. Zij wordt de hoofdredacteur van Humans of Heumensoord.Toen Marleen hoorde dat er vlakbij Nijmegen 3000 vluchtelingen opgevangen zouden worden, wilde ze graag haar kennis inzetten. ‘Ik heb noodhulp gestudeerd en onderzoek gedaan in oorlogsgebieden, waaronder Afghanistan,’ vertelt ze. ‘Ik wilde kijken of ik mensen in en buiten het kamp in dialoog kon brengen. Toen ik de Facebookpagina “Humans of Heumensoord” zag heb ik direct contact opgenomen met de initiatiefnemer en gevraagd of hij nog interviewers nodig had. Het is een praktische en effectieve manier om mensen met elkaar in contact te brengen.’
Marleen groeide op met veel vluchtelingen in haar omgeving, haar moeder was vrijwilliger voor vluchtelingenwerk. ‘Ik heb al jong geleerd dat ieder mens zijn eigen verhaal heeft, maar dat we in de kern niet zoveel van elkaar verschillen. Toch is dat iets wat je makkelijk vergeet. We hebben het hier goed en het is moeilijk om je voor te stellen hoe je leven eruit ziet als dat niet zo is. Dat is me door dit project weer duidelijk geworden. Het zou mooi zijn als de mensen die straks het boek gaan lezen dat ook meekrijgen. Hoewel het geen ‘zielige vluchtelingen’-boek moet worden, hoor. Het wordt een mooi en stoer boek dat mensen willen openslaan omdat het er tof uit ziet. Ik hoop dat mensen na het lezen denken: dit had ik ook kunnen zijn.’ Voor de twaalf vluchtelingen die voor het boek worden geïnterviewd hoopt Marleen vooral dat iedereen op zijn of haar manier een plek heeft gevonden en weer het gevoel heeft: ik ben ook hier iets waard. Aan wie ze straks op de boekpresentatie het eerste exemplaar van het boek gaat geven, daarover heeft ze nog niet nagedacht. Maar ze weet al wel wie de perfecte schrijver voor het voorwoord zou zijn. ‘Ik ben nogal fan van Griet Op de Beeck. Zij neemt de mens en zijn of haar context in zijn geheel waar en is daarin heel genuanceerd. Ik denk dat dat heel goed past bij de verhalen die wij in dit boek willen vertellen.’ |
Mahmod, Mahmoud en Mohanad zijn drie getalenteerde Syrische fotografen die al snel na het ontstaan van de pagina betrokken zijn geraakt bij het project. Het overgrote deel van de foto's binnen dit project zijn door een van hen gemaakt. We zijn heel blij met hun talent!
|
|